217ha đất có thể được dùng làm dự án cảng biển Quảng Ngãi

Nhu cầu sử dụng 217ha đất

Bộ Xây dựng vừa ban hành Quyết định số 311/QĐ-BXD phê duyệt quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất là tỉnh Quảng Ngãi sẽ dành khoảng 217ha đất để phát triển hệ thống cảng biển. Đây được coi là bước đi chiến lược nhằm nâng cao năng lực logistics, thúc đẩy thương mại và phát triển kinh tế – xã hội khu vực miền Trung.

Bên cạnh vùng đất, quy hoạch cũng xác định 28.650ha mặt nước nằm trong phạm vi quản lý phục vụ cho các hoạt động hàng hải như khu neo đậu, khu chuyển tải, tránh bão và các vùng nước hỗ trợ hoạt động cảng.

Theo quy hoạch, hệ thống cảng biển Quảng Ngãi bao gồm các khu bến hiện hữu và tiềm năng như: khu bến Dung Quất – trung tâm công nghiệp lớn của tỉnh; bến cảng Sa Kỳ – phục vụ kết nối với đảo Lý Sơn; bến cảng Mỹ Á và Bến Đình; cùng các bến khác được định hướng phát triển theo quy hoạch khu kinh tế Dung Quất.

Đây là hệ thống cảng đóng vai trò quan trọng trong kết nối đất liền – hải đảo và phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế địa phương.

Nhu cầu vốn 10.830 tỉ đồng đến 2030

Quy hoạch xác định mục tiêu đến năm 2030, sản lượng hàng hóa thông qua cảng đạt từ 47,2 đến 48,2 triệu tấn/năm, chưa kể hàng hóa phát sinh từ các dự án mở rộng như Khu liên hợp gang thép Dung Quất. Về hành khách, dự kiến đạt từ 1,13 đến 1,26 triệu lượt/năm.

Để phục vụ nhu cầu tăng trưởng này, hệ thống kết cấu hạ tầng cảng sẽ bao gồm 11 bến cảng với tổng cộng 41 cầu cảng, chiều dài lên đến 8.251,5 mét.

Tầm nhìn đến năm 2050, tốc độ tăng trưởng hàng hóa dự kiến đạt từ 4,5% đến 5,5% mỗi năm, kéo theo nhu cầu tiếp tục mở rộng hạ tầng cảng biển.

Tổng nhu cầu vốn đầu tư cho hệ thống cảng đến năm 2030 được ước tính khoảng 10.830 tỉ đồng. Trong đó, 2.870 tỉ đồng dành cho hạ tầng hàng hải công cộng như khu neo đậu tránh bão, đài thông tin duyên hải, cơ sở phục vụ quản lý nhà nước chuyên ngành.

Phần còn lại, khoảng 7.960 tỉ đồng sẽ đầu tư cho các bến cảng kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa, đặc biệt là các bến tại khu vực Dung Quất.

Để nâng cao hiệu quả đầu tư, quy hoạch cũng đề ra các cơ chế thu hút doanh nghiệp tham gia vào quá trình xây dựng và vận hành cảng, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và khuyến khích khai thác đa dạng hàng hóa, nhất là container và hàng tổng hợp.

Điểm nhấn đáng chú ý trong quy hoạch lần này là định hướng phát triển “cảng xanh” – thân thiện với môi trường và ứng dụng công nghệ hiện đại. Các doanh nghiệp được khuyến khích sử dụng thiết bị, phương tiện chạy điện hoặc năng lượng tái tạo, chuyển đổi số trong quản lý vận hành và xây dựng các hệ thống hạ tầng hàng hải thông minh. Những doanh nghiệp đạt chuẩn “cảng xanh” sẽ được hưởng ưu đãi đầu tư và xem xét ưu tiên trong lựa chọn nhà đầu tư.

Về mặt công nghệ, hệ thống cảng sẽ tích hợp nền tảng công nghệ thông tin dùng chung, bản đồ số hóa cảng biển, hệ thống một cửa quốc gia nhằm hiện đại hóa công tác quản lý nhà nước và tối ưu hóa khai thác dữ liệu.

Quy hoạch cũng nhấn mạnh giải pháp về huy động vốn đầu tư đa dạng, đẩy mạnh xã hội hóa hạ tầng cảng biển và khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư, bảo trì công trình công cộng. Nguồn lực có thể đến từ ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách, quỹ đất, mặt nước và các hình thức cho thuê khai thác.

Về nguồn nhân lực, Quảng Ngãi sẽ chú trọng đào tạo, thu hút nhân sự chất lượng cao trong lĩnh vực quản lý, vận hành cảng biển. Cơ chế đặt hàng đào tạo và hợp tác với các cơ sở giáo dục, doanh nghiệp lớn trong ngành cũng sẽ được triển khai.

Trên bình diện quốc tế, tỉnh cam kết tăng cường xúc tiến đầu tư nước ngoài, hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường, phát triển nhân lực, chuyển giao công nghệ và ứng phó biến đổi khí hậu. Đồng thời, việc tuân thủ các điều ước quốc tế liên quan đến hàng hải mà Việt Nam là thành viên cũng là một trong các nguyên tắc được lồng ghép vào quy hoạch phát triển.

Việc tổ chức giám sát thực hiện quy hoạch cũng được đặt lên hàng đầu. Các bến cảng hiện hữu sẽ được cải tạo, nâng cấp đúng theo công năng, quy mô và tiêu chuẩn kỹ thuật đã quy định. Tàu có trọng tải lớn hơn quy hoạch vẫn có thể được xem xét cho phép cập cảng nếu đáp ứng điều kiện an toàn và kỹ thuật của luồng tàu, bảo đảm hiệu quả khai thác mà không cản trở hoạt động chung.

Đáng chú ý, Quảng Ngãi hướng đến hình thành một “hệ sinh thái logistics” với kết nối chặt chẽ giữa cảng biển – cảng cạn – trung tâm phân phối – dịch vụ vận tải – doanh nghiệp logistics, nhằm giảm chi phí vận chuyển, rút ngắn thời gian lưu thông hàng hóa và nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực.