Các bậc cha mẹ đều hy vọng con mình là người có chỉ số IQ cao. Nhưng làm sao để biết được con bạn có tài năng ở phương diện nào để có thể khai phá, phát triển tiềm năng cũng như bồi dưỡng những kỹ năng khác biệt của chúng?
—
Thông qua một loạt các cuộc nghiên cứu, giáo sư tâm lý học Howard Gardner của trường Đại học Harvard đã tổng kết ra được 20 biểu hiện đặc trưng của trẻ có IQ cao:
1. Trẻ biết dùng ngôn ngữ để miêu tả những âm thanh nghe được.
2. Khi đọc truyện cho trẻ nghe, nếu bạn thay đổi nội dung, thay đổi chữ nào thì trẻ sẽ sửa lại.
3. Trẻ thích kể chuyện với người khác và kể rất sống động.
* Phân tích: Nếu con của bạn có những biểu hiện số 1, 2, 3, trẻ có tài năng về ngôn ngữ.
* Phát triển tiềm năng: Cha mẹ cần chú ý dẫn dắt và nâng cao tài năng ngôn ngữ của trẻ. Bạn có thể thêm vào nhiều từ vựng và chi tiết hơn khi đọc truyện cho trẻ, ví dụ như miêu tả cảnh hay tâm lý của các nhân vật, các loài động vật v.v… Hãy kể những câu chuyện có cái kết mở để cả nhà cùng chơi trò “tiếp nối câu chuyện”.
Cho trẻ đến những nơi đặc biệt để quan sát, sau đó miêu tả chi tiết về nó, ví dụ như có thể thiết kế những cảnh như “ao nước nhỏ sau cơn mưa”, “khu vui chơi ngày chủ nhật” …
Khi trẻ nói với bạn mong muốn của mình, bạn phải cẩn thận lắng nghe và hỏi lại, cổ vũ trẻ miêu tả “giấc mơ đẹp” của mình một cách hợp lý hơn.
Ngoài ra bạn còn cần phải cổ vũ trẻ dùng ngôn ngữ để miêu tả những sự thay đổi trong tâm trạng của trẻ, ví dụ như niềm vui, nỗi buồn… mà trẻ gặp phải.
4. Trẻ thích đặt những câu hỏi kỳ lạ, ví dụ như vì sao con người không biết bay, sao con cá lại sống dưới nước, sao bông hoa lại có màu đỏ v.v…
5. Trẻ thích phân loại đồ chơi theo kích thước hoặc màu sắc.
* Phân tích:Nếu con bạn có biểu hiện thứ 4 và 5, điều này cho thấy trẻ có tài năng về mặt logic – toán học.
* Phát triển tiềm năng: Hãy cổ vũ và phát triển tài năng về logic số học của trẻ, có thể chơi trò “giờ trên đồng hồ” sau khi trẻ làm quen với giờ giấc để trẻ nói đúng giờ trên đồng hồ. Bạn cũng có thể đặt đồ dùng trong nhà vào chung với nhau để trẻ chơi trò “phân loại sắp xếp”. Vừa đi lên cầu thang vừa bảo trẻ đếm, sau đó hỏi những câu đại loại như: “Con leo xuống từ tầng 7 thì tổng cộng có bao nhiêu bậc thang?”, “Từ tầng 2 đến tầng 5 có bao nhiêu bậc thang?”… và quan sát khả năng ghi nhớ và tính toán nhanh của trẻ. Bạn còn có thể dùng lá bài để tính điểm, cả nhà cùng tham gia chơi.
6. Trẻ thích hát theo nhạc cụ và nhịp đàn.
7. Trẻ thích nghe âm thanh phát ra từ các loại nhạc cụ và có thể đoán chính xác được là loại nhạc cụ gì dựa vào âm thanh nghe được.
8. Trẻ có thể nhớ chính xác thơ ca và những bài hát thường phát trên TV…
* Phân tích:Nếu con bạn có những biểu hiện số 6, 7, 8, điều này cho thấy trẻ có tài năng khá tốt về âm nhạc.
* Phát triển tiềm năng: Độ tuổi mầm non là thời kỳ phát triển khả năng âm nhạc tốt nhất của trẻ, vì vậy người lớn nên dạy trẻ nắm bắt những kỹ năng và kiến thức cơ bản có liên quan đến âm nhạc như nốt nhạc, khuông nhạc, cách đoán ca khúc hoặc nhịp gõ, giai điệu; những kỹ năng đơn giản để phân biệt các kiểu hát thông thường, Bel canto, dân tộc… cùng cách diễn tấu cơ bản, kỹ năng, tư thế chính xác khi chơi các loại nhạc cụ thường gặp như organ, accordion, violin, đàn nhị v.v…
Khi trẻ còn nhỏ, chỉ cần nắm được các kiến thức nhập môn là được, cố gắng tránh yêu cầu và kiến thức quá khó, quá cao đối với trẻ.
9. Trẻ biết phân biệt phương hướng, ít khi lạc đường.
10. Trẻ nhớ rõ những địa danh, ký hiệu trên đường và hay nhắc đến những lúc đi qua nơi đó.