Lãng phí đất đai tại Ninh Bình do các dự án chậm triển khai

Hàng trăm ha đất bỏ hoang

Theo tìm hiểu của PV Lao Động, hiện trên địa bàn tỉnh Ninh Bình có nhiều dự án được giao đất nhưng chủ đầu tư chậm triển khai, bỏ hoang. Hàng trăm ha đất canh tác của người dân được thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng để giao cho doanh nghiệp làm dự án nhưng nhiều năm không triển khai, bỏ hoang gây lãng phí.

Năm 2010, UBND tỉnh Ninh Bình đã giao hơn 60ha đất (tại bản Mét, xã Kỳ Phú, huyện Nho Quan) cho Công ty Cổ phần Chăn nuôi miền Bắc để làm Dự án đầu tư xây dựng Trung tâm giống lợn quốc tế với quy mô sản xuất hàng chục nghìn con lợn giống mỗi năm. Tuy nhiên, đến nay đã 15 năm trôi qua, dự án này vẫn án binh bất động, hàng chục ha đất bị bỏ hoang gây lãng phí.

Ông Bùi Văn Thủy – Chủ tịch UBND xã Kỳ Phú cho biết, đây là dự án của tỉnh và được giao đất từ những năm 2010. “Hơn 60ha đất được giao chủ yếu là đất canh tác của các hộ dân, trong đó đất nông nghiệp chiếm khoảng 60% và một phần diện tích đất rừng phòng hộ”, ông Thủy cho hay.

Ông Thủy thừa nhận, tại các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân nhiều lần kiến nghị với chính quyền các cấp từ huyện đến tỉnh để sớm có biện pháp giải quyết, tránh gây lãng phí. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa được giải quyết. “Các cử tri mong muốn nếu chủ đầu tư không thực hiện dự án thì cần phải thu hồi lại diện tích đất trên để giao cho người dân canh tác, tránh gây lãng phí” – ông Thủy nói.

Tương tự, vào năm 2007, UBND tỉnh Ninh Bình ban hành các quyết định giao hơn 40ha đất nông nghiệp tại xã Phú Sơn, huyện Nho Quan, Ninh Bình để Công ty Cổ phần Ximăng Phú Sơn thực hiện Dự án Nhà máy Ximăng Phú Sơn với công suất 11 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, sau khi được giao đất và cấp giấy chứng nhận đầu tư, Công ty này chỉ mới tiến hành san lấp mặt bằng, xây dựng được một số hạng mục rồi bỏ hoang từ năm 2012 đến nay.

Lãng phí nguồn lực đất đai

Tình trạng các dự án được giao đất nhưng chậm triển khai hoặc triển khai dở dang rồi bỏ hoang không chỉ ảnh hưởng đến tình hình phát triển kinh tế, xã hội của địa phương mà còn gây lãng phí nguồn lực đất đai.

Việc dự án bỏ hoang, chậm tiến độ không chỉ xảy ra tại các huyện vùng sâu, vùng xa mà ngay tại trung tâm thành phố Ninh Bình, hàng trăm ha đất canh tác của người dân cũng được thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng để làm các dự án phân lô bán nền… xây dựng các khu đô thị, tuy nhiên sau khi thu hồi và giao đất thì chủ đầu tư lại bỏ hoang.

Điển hình như khu đất rộng hơn 20ha nằm tại trung tâm thành phố Ninh Bình (thuộc phường Đông Thành). Vào năm 2008, UBND thành phố Ninh Bình có quyết định thu hồi đất diện tích đất nông nghiệp do người dân canh tác để xây dựng khu đô thị. Tổng diện tích được thu hồi đền bù lên đến 28ha. Diện tích đất này sau đó được đầu tư xây dựng hạ tầng, đường, vỉa hè, cống thoát nước… để tổ chức đấu giá, đem lại nguồn thu ngân sách cho Nhà nước. Tuy nhiên, đến nay đã 15 năm trôi qua, sau nhiều lần đấu giá bất thành, khu đất “vàng” này vẫn đang bỏ hoang.

Theo đại diện lãnh đạo Sở TNMT tỉnh Ninh Bình, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Ninh Bình về việc kiểm tra, rà soát thu hồi đất, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với các dự án triển khai chậm tiến độ, sử dụng đất kém hiệu quả. Thời gian qua, Sở đã chủ trì, phối hợp với Sở KHĐT, Thanh tra tỉnh và UBND các huyện, thành phố tiến hành rà soát các dự án, công trình sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.

Qua thanh tra, kiểm tra cho thấy, hiện trên địa bàn tỉnh Ninh Bình còn một số dự án, công trình triển khai chậm tiến độ, sử dụng đất kém hiệu quả và vi phạm pháp luật đất đai. Nguyên nhân dẫn đến những vi phạm là do khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, nguồn vốn đầu tư, do ảnh hưởng đến vấn đề môi trường… nên các dự án, công trình chưa triển khai đúng tiến độ.

Bên cạnh đó, sự suy thoái của nền kinh tế, tình hình dịch bệnh ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh dẫn đến các chủ đầu tư gặp khó khăn về nguồn vốn, chưa tâm huyết bỏ vốn để đầu tư và tâm lý giữ đất, chờ cơ hội vẫn còn phổ biến. Mặt khác khi xây dựng dự án, nhà đầu tư chưa hoạch định được hết khả năng phát triển của dự án cũng như việc đầu tư vào đất để phục vụ sản xuất kinh doanh do vậy, ảnh hưởng đến tiến độ sử dụng đất.

Liên quan đến việc xử lý đối với các dự án đầu tư sử dụng vốn ngoài ngân sách nhà nước có thời gian hoàn thành trong năm 2024 và một số dự án chậm tiến độ những năm trước đã có kết luận chỉ đạo nhưng chưa xử lý dứt điểm (kể cả các dự án do cấp huyện chấp thuận đầu tư).

“Vào ngày 23.8.2024, UBND tỉnh Ninh Bình đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra đối với các dự án trên. Nội dung kiểm tra tập trung vào các thủ tục pháp lý; việc triển khai các dự án theo chủ trương đầu tư; giấy chứng nhận đầu tư; giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy phép xây dựng… đồng thời đánh giá hiệu quả của từng dự án. Hiện nay, đoàn kiểm tra đã hoàn thành việc kiểm tra tại thực địa và đang tổng hợp số liệu để báo cáo UBND tỉnh phương án xử lý” – đại diện lãnh đạo Sở TNMT tỉnh Ninh Bình cho biết.