Bình Định xây khu hành chính mới ở Khu kinh tế Nhơn Hội, liệu có xoá cảnh bãi cát mênh mông sau 20 năm?

Bình Định dự kiến xây dựng khu hành chính mới tại Khu kinh tế Nhơn Hội, cùng với việc Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nhơn Hội đến năm 2050, điều này đang mở ra kỳ vọng tạo đột phá, trong thu hút đầu tư, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, kéo cư dân đến sinh sống tại các khu đô thị bỏ hoang, phá bỏ cảnh “đìu hiu” bấy lâu nay.

Xây khu hành chính mới tại Khu kinh tế Nhơn Hội phù hợp với quy hoạch Thủ tướng phê duyệt

Văn phòng Chính phủ đã có thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Bình Định mới đây.

Trong đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phản hồi trước kiến nghị của tỉnh Bình Định, xin chấp thuận việc xây dựng khu hành chính tại Khu kinh tế Nhơn Hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, việc xây dựng khu hành chính tại Khu kinh tế Nhơn Hội phù hợp với Quy hoạch tỉnh Bình Định thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 1619/QĐ-TTg ngày 14/12/2023.

“Bình Định quyết định theo thẩm quyền việc xây dựng khu hành chính tại Khu kinh tế Nhơn Hội, bảo đảm phù hợp với tiêu chí, định mức sử dụng và quy định của pháp luật có liên quan, hiệu quả đầu tư và tránh lãng phí”, Thủ tướng yêu cầu.

Khu kinh tế Nhơn Hội được nhận định là địa điểm tối ưu, nhờ vị trí chiến lược, hạ tầng đồng bộ và tiềm năng phát triển mạnh mẽ.

Cụ thể, khu vực này có lợi thế lớn về kết nối giao thông, bao gồm: Quốc lộ 19, Quốc lộ 1, cảng biển Quy Nhơn, Cảng hàng không Phù Cát và các tuyến cao tốc đang trong quá trình đầu tư xây dựng. Đây là những điều kiện quan trọng giúp đảm bảo giao thương và liên kết vùng.

Khu kinh tế Nhơn Hội có cơ sở hạ tầng phát triển khá đồng bộ, được quy hoạch bài bản, giúp hạn chế tối đa chi phí giải phóng mặt bằng và nhanh chóng đưa vào hoạt động.

Vì vậy, việc đặt khu hành chính mới tại đây sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội, thu hút đầu tư, đẩy nhanh quá trình đô thị hóa, tạo thêm việc làm và hỗ trợ kết nối với các vùng kinh tế trọng điểm. 

Bình Định xây khu hành chính mới ở Khu kinh tế Nhơn Hội, có xoá cảnh “bãi cát mênh mông sau 20 năm”?

Khu kinh tế Nhơn Hội được thành lập năm 2005 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, với diện tích 12.000ha, bao gồm TP.Quy Nhơn và một phần của các huyện Tuy Phước, Phù Cát.

Năm 2019, Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh tổng thể Khu kinh tế Nhơn Hội đến năm 2040, mở rộng thêm 2.308ha tại xã Canh Vinh, huyện Vân Canh.

Sau quy hoạch, Khu kinh tế Nhơn Hội có tổng diện tích 14.308ha với 8 phân khu chức năng, trong đó hoàn thành 6 quy hoạch phân khu chức năng và quy hoạch chi tiết của các dự án thứ cấp, đáp ứng yêu cầu thu hút đầu tư.

Khu kinh tế Nhơn Hội từng thu hút được 1 dự án “đại bàng”, nhưng năm 2016, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Định đã quyết định “khước từ” dự án Nhà máy lọc hóa dầu Nhơn Hội có tổng mức đầu tư 22 tỷ USD của nhà đầu tư Thái Lan, để tránh hậu quả môi trường, ảnh hưởng sinh kế của người dân về sau.

Bởi, quan điểm kiên định xuyên suốt của lãnh đạo Bình Định, là không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế.

Trong khi dự án, nằm ngay trên đầm Thị Nại, sát cạnh Quy Nhơn, chỉ cách chiếc cầu Thị Nại. Sau khi suy nghĩ cân nhắc, việc triển khai dự án có thể sẽ trả giá đắt về môi trường, ảnh hưởng đời sống, công việc nông, ngư nghiệp của bà con, nên lãnh đạo đã không chọn.

Quyết sách từng “áp lực”, bởi Bình Định có thời điểm rất háo hức, tha thiết và tốn nhiều công sức, mời gọi dự án. Nhưng, trải qua nhiều nghi ngờ, đến lúc này đây là quyết sách rất sáng suốt, hợp lòng dân.

Bình Định đã làm điều táo bạo, khi đệ trình và được Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nhơn Hội nằm ở phía bắc Quy Nhơn, trên bán đảo Phương Mai, vào tháng 5/2019.

Từ đó, bản chất Khu kinh tế Nhơn Hội được dịch chuyển từ định hướng là một tổ hợp công nghiệp, chủ yếu công nghiệp nặng… sang là đô thị – dịch vụ – du lịch; ngành nghề thân thiện môi trường, mở đường chuyển công nghiệp xa môi trường biển, xa vịnh Quy Nhơn, lên vùng núi Vân Canh.

Cứ tưởng mọi chuyện sẽ có chuyển hướng khả quan, “tươi mới”. Nhưng, Khu kinh tế Nhơn Hội sau gần 20 năm hình thành, đến nay vẫn là một bãi cát mênh mông, thu hút đầu tư chưa xứng tầm.

Tại khu hiện hữu 12.000ha, hạ tầng kỹ thuật và các đường trục trong trung tâm khu kinh tế được đầu tư hiện đại. Dọc đường trục chính từ thành phố Quy Nhơn về thị trấn Cát Tiến, số lượng nhà máy thưa thớt, nhiều đoạn chỉ là bãi cát mênh mông.

Hàng loạt khu đất được phân lô bán nền, nhưng đến nay chỉ toàn là khu đô thị vắng bóng người ở. Tình trạng khiếu kiện, khiếu nại kéo dài về các dự án bất động sản tại Khu kinh tế Nhơn Hội, đã gây mất an ninh trật tự tại địa phương.

Ngoài ra, có hàng loạt dự án chậm triển khai, lâm cảnh “đắp chiếu”, dang dở (đã hết thời hạn nhưng chưa thi công hoàn thành).

Cá biệt, Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Nhơn Hội (Khu B) tại Khu kinh tế Nhơn Hội, do Công ty TNHH MTV Hong Yeung Việt Nam làm chủ đầu tư. Trải qua 18 năm, dự án với diện tích 447ha, chỉ thu hút được 2 nhà đầu tư thứ cấp, tỷ lệ lấp đầy rất thấp.

Đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành, nên UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo các sở, ngành liên quan củng cố hồ sơ thu hồi đất do vi phạm Luật Đất đai. 

Tuy nhiên, đây là Nhà đầu tư nước ngoài (Trung Quốc), đại diện pháp luật là ông Từ Phong Bội (Xu Xie Feng Pei) – Tổng Giám đốc có quốc tịch Trung Quốc.

Vì vậy, UBND tỉnh Bình Định đã có văn bản đề nghị Bộ Công an xem xét, tham gia ý kiến đối với việc thu hồi đất đối với dự án.

Từng là kỳ vọng nhưng lại mang nỗi thất vọng, đến Khu kinh tế Nhơn Hội, nhìn dự án kém hiệu quả kéo dài, gây lãng phí nguồn lực đất đai, người dân không khỏi ngao ngán, bức xúc.

Thậm chí, tại buổi làm việc với Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định năm ngoái, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng trải lòng cho biết, 20 năm, Khu kinh tế Nhơn Hội với biết bao nhiêu ấp ủ, kỳ vọng, đến nay vẫn là 1 bãi cát mênh mông. Đi từ “đầu nọ đến đầu kia”, chỉ có vài dự án, đất mênh mông nhưng nhà đầu tư không có bao nhiêu. 

“Đây là việc cần phải suy nghĩ, tại sao lại như thế? Một mảnh đất sát TP.Quy Nhơn, cách trung tâm thành phố chỉ 1 chiếc cầu nhưng 20 năm thu hút đầu tư, vẫn là bãi cát. Như vậy, việc quy hoạch đã đúng chưa, cách làm trong thu hút đầu tư đã phù hợp chưa? Việc này, hết sức lưu ý để có cách giải quyết phù hợp, hiệu quả”, Bí thư Bình Định yêu cầu. 

Việc Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nhơn Hội đến năm 2050 và xây dựng khu hành chính mới ở Khu kinh tế Nhơn Hội tới đây, đang mở ra kỳ vọng tạo đột phá mới, trong thu hút đầu tư, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, kéo cư dân đến sinh sống tại các khu đô thị bỏ hoang, phá bỏ cảnh “đìu hiu” bấy lâu nay.